اگر بگوییم تبلیغات شبکه‌های مجازی بودند که ظرف مدت زمان کوتاهی پای این میوه‌های ناشناخته مناطق حاره‌ای را به برخی از فروشگاه‌ها، رستوران‌ها، مهمانی‌ها، خانه‌ها و عکس‌های هم وطن های ما باز کرده‌اند گزاف نگفته‌ایم.
گروه زندگی ایرنا – اولین بار تصاویر رنگ و لعاب دارشان را در تبلیغات لوازم آشپرخانه آن ور آبی دیدیم. بشقابی از میوه‌های مرتب ورقه شده با طیف رنگ‌های بنفش و زرد و نارنجی و ارغوانی زنده کم کم گوشه‌ای از عکس‌های صنعت آشپزی نشستند و خاص بودن شان چشم‌های بیننده را گرفت. تا آن زمان فقط اطلاعات کپسولی از این دست محصولات کمیاب داشتیم. اول این که خاستگاه بیشتر آن‌ها شرق آسیا و جنوب آفریقاست و دوم این که پای این میوه‌های گران قیمت دستچین شده هنوز به کشورمان باز نشده است. اما خب زمین، این کره خاکی حالا اسم با مسمای دهکده جهانی را به خود گرفته است و صنعت تبلیغات به هر روند کندی به خاطر یک مشت دلار سرعت نور می‌بخشد. به طوری که اگر بگوییم این تبلیغات شبکه‌های مجازی بودن که ظرف مدت زمان کوتاهی پای این میوه‌های ناشناخته مناطق حاره‌ای را به برخی از فروشگاه‌ها، رستوران‌ها، مهمانی‌ها، خانه‌ها و عکس‌های هم وطن های ما باز کرده‌اند گزاف نگفته‌ایم.
***بی مزه‌هایی که خریدار دارند
شما که غریبه نیستید، یک قانون در جامعه شناسی خودمانی ایرانی‌ها هست که می گوید ذائقه ایرانی تاب و تحمل خوراکی‌های بد مزه را ندارد. فرقی نمی‌کند یک ماده غذایی تا چه اندازه ترکیبات سمی و سرطان زا در خود جمع کرده باشد، اگر خوشمزه باشد خیلی زود بازار مصرف را قرق می‌کند. ظرف چند روز بالایش پول می‌دهند و خاطرخواه پیدا می‌کند. «مسعود هادی زاده» از راننده‌های بار میوه است. این روزها راهش بیشتر از گذشته در میدان مرکزی میوه و تره‌بار به سوله‌های معروف به آجر قرمز می‌افتد. همان غرفه‌هایی که حالا میزبان میوه‌های کمتر شناخته شده بازار هستند. از مسعود می‌پرسم که خودش تا به حال این میوه‌ها را چشیده است یا نه. جوابش این است که از سر کنجکاوی چند باری از این میوه‌ها خورده است: «بعضی‌های شان طعم بدی ندارند اما واقعا نمی دانم چطور می شود که کسی دلش می آید به مزه میوه‌ای مثل دوریان پول بدهد. آن هم نه کیلویی بلکه دانه‌ای ۶۰۰ هزار تومان. فکر می‌کنم پول دادن به این میوه‌ها به خاطر کمیاب بودن شان است.»
مسعود همین اول کاری تیر خلاص را می‌زند و تمام. چند پر نارنگی نیم خورده توی دستش را بالا می‌گیرد و می خندد و می‌گوید من یکی یک پر این نارنگی را به صد تای این میوه‌ها نمی‌دهم.» مسعود مستقیما با وارد کننده این میوه‌ها در ارتباط است اما به طور دقیق نمی‌داند آن ها چه میزان سود از فروش این میوه‌ها به جیب می‌زنند: «این میوه‌ها به طور رسمی و مجوز دار وارد کشور نمی‌شوند. اما این طور هم نیست که کسی به طور جدی پیگیر ممانعت از واردات آن ها باشد. ما این میوه‌ها را از منطقه سرباز در سیستان و بلوچستان تحویل می‌گیریم. سود این کار هم به جیب وارد کننده‌ها می رود. برای این میوه‌ها قیمتی تعین نشده است. نظارتی هم روی قیمت آن ها انجام نمی‌شود. پس در واقع این خود وارد کننده‌است که به فروشنده‌های خرد قیمت می‌دهد.» با بسته بندی‌های لوکس این قبیل محصولات بهای بیشتری پیدا می‌کنند. مسعود از مشتری‌های دست به نقد این میوه‌های چیدمان شده خاص خبر دارد: «این میوه‌ها مشتری‌های تکراری دارند. تنها صاحبان بعضی از رستوران‌ها و فروشگاه‌های شمال تهران خریدار آن ها هستند. بنابراین هم وارد کننده و هم فروشنده می‌دانند چطور این میوه‌های گران قیمت را وارد و خریداری کنند که فقط سود کار برای‌شان بماند نه میوه فاسد شده بی مشتری.»
***حداقل سفارش ۳۰۰ هزار تومان
در آخرین پست صفحه ای که در اینستاگرام دارد عکس جعبه‌ای با انواع میوه های کمیاب پست کرده است.کپشن عکس می گوید قیمت این باکس ها از ۷۰۰ هزار تومان شروع می شود اما قیمت این جعبه میوه برای شما با احترام یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان آب می خورد.احسان ۳۸ ساله است و با همکاری دو نفر دیگر از دوستانش این صفحه را می گرداند.خودش می گوید مستقیما با وارد کننده ها در تماس نیست اما سفارش ها دقیق و حساب شده با یک یا دو واسطه از مرز پاکستان به او می رسد:«مشتری های ما فقط مغازه دار ها و رستوران دار ها و کافه ها نیستند.خیلی از مردم به میوه های استوایی علاقه پیدا کرده اند و دوست دارند از خواص این میوه ها استفاده کنند .چه اشکالی دارد؟» از احسان می پرسم این خیلی از مردم که می گوید بیشتر از کدام محله های تهران سفارش این میوه های لاکچری را می دهند.نیازی به فکر کردن ندارد .می گوید بیشترین سفارش ها از شهرک غرب و سعادت آباد بوده است:«شرط گرفتن این سفارش ها این است که رقم آن حداقل به ۳۰۰ هزار تومان برسد .زیر این قیمت برای ما صرف ندارد.»بیشترین میوه ای که سفارش داده می شود دراگون فروت است و کوکونات نارگیل و جک فروت کمترین میزان سفارش را دارند.احسان می گوید بیشتر این میوه ها دانه ای فروخته می شود و آخرین دراگون هایش را با مبلغ دانه ای ۱۷۰ هزار تومان فروخته است.البته دراگون زرد هیبریدی که کمیاب تر است تا قیمت هر دانه ۲۲۰ هزار تومان هم مشتری دارد.فروشنده این میوه های کمیاب از هدیه شدن این میوه ها خبر دارد :«خیلی ها این باکس ها را به عزیزان شان هدیه می دهند و به نوعی با فرستادن این جعبه ها برای دوستان شان آن ها را غافلگیر می کنند.این میوه ها جای خودشان را در مهمانی ها هم باز کرده اند.خوب است که مردم بتوانند طعم این میوه های کمیاب را بچشند .برای همین است که از کارم لذت می برم.خیلی دوست دارم این میوه ها با قیمت کمتری عرضه شوند تا همه بتوانند آن ها را تهیه کنند اما فعلا فقط قشر ویژه ای از این محصولات استفاده می کنند.»از احسان می پرسم این را می داند که بیشتر مصرف این میوه ها برای به اشتراک گذاشتن عکس آن هاست :«می خندد می گوید خب این ذات فضای مجازی است .همه می خواهند به نوعی جلب توجه کنند و در این فضا خاص تر دیده شوند.استفاده از این میوه های کمیاب در عکس های شان این احساس را به آن ها می دهد.اما فارغ از این حرف و حدیث ها این میوه ها هم مانند میوه های بومی خودمان خواص زیادی دارند و امیدوارم روزی همه مردم بتوانند خریدار آن ها شوند.»انبه مصری با قیمت هر دانه ۸۰ هزار تومان، بلوبری ۱۲۰ گرمی با قیمت ۱۵۰ هزار تومان ،پشن فروت هردانه ۱۲۰ هزار تومان به فروش می رسد. فیجوا، گوجی بری، لونگان، پوملو و پاپایا از دیگر میوه هایی هستند که احسان آن ها را به دست مشتری هایش می رساند و می گوید بسته به قیمتی که وارد کننده در هر فصل تعیین می کند قیمت متغیری دارند.
*** لطفا لایک نکنید!
همین آمار های سرانگشتی هم این آدرس را ما می دهند که حتا در روزهای نفسگیر رکورد شکنی قیمت دلار واردات و فروش این نوع میوه ها در تهران متوقف نشده است.به نظر می رسد مشتری های این میوه ها خیلی در بند نواسانات قیمت ارز نیستند و تنها چیزی که برای شان مهم است همان بشقاب های رنگارنگ از میوه هایی است که هنوز هم به آن ها حس خاص بودن می دهد.حسی که با عقده های توجه و خود کم بینی همراه است.دکتر سیما فردوسی متخصص روانشناسی بالینی با اشاره به مضرات مصرف گرایی از شیوع این نوع خود اظهاری ها در جامعه و شبکه های مجازی انتقاد می کند:«متاسفانه برخی از افراد را می بینیم که برای جلب توجه دیگران هویت خود را با یک کالا تعریف می کنند.به واسطه داشتن این نوع کالا ها می خواهند به دیگران نشان بدهند که خوشبخت هستند اما این نوع رفتار ها ریشه در عقده های خود کم بینی دارد.کسی که شخصیت سالمی دارد به این نوع رفتار ها اهمیتی نمی دهد و پیوسته به دنبال خود سازی است و با مهارت ها و دانش خود تعریف می شود.» دکتر فردوسی به مسری شدن این نوع گرایش ها در شبکه های اجتماعی نیز اشاره می کند و ادامه می دهد :«این که کسی کالا یا محصول کمیابی را در اختیار داشته باشد ایرادی ندارد اما اگر بخواهد به واسطه آن به دیگران فخر فروشی کند و با نشان دادن در اختیار داشتن آن کالا خود را متمایز از دیگران نشان دهد نشانگر این است که آن فرد در شخصیت خود با مشکلاتی رو به رو است.متاسفانه این نوع رفتار ها در برخی شبکه های اجتماعی باب شده است و افراد تصور می کنند با به اشتراک گذاشتن این عکس هایی که دارایی های آن ها را به نمایش می گذارد در نظر دیگران خاص و خوشبخت به نظر می رسند.جامعه باید به این نوع فخر فروشی های و رفتار های متظاهرانه واکنش خردمندانه ای نشان دهد تا شاهد کمتر شدن این معضل اجتماعی در شبکه های مجازی شویم.»
*** مدیر بازار میوه و تره بار صادقیه: اینستاگرام میوه های لاچری را به ایران آورد
میوه های نایاب مناطق حاره ای در بازار روز صادقیه هم هواخواه خود را پیدا کرده اند.البته مدیر این مرکز می گوید خرید و فروش این میوه ها مورد تایید متولیان میادین میوه و تره و بار و سازمان جهاد کشاورزی نیست:«بیشتربار این میوه ها از مرز پاکستان به صورت زمینی و قاچاق وارد برخی از شهر های سیستان و بلوچستان می شود.خاستگاه اصلی آن ها کشورهایی مانند چین ،اندونزی،بنگلادش،تایوان ،تایلند،مالزی و سنگاپور هستند.این میوه ها فصل مشخصی ندارند.چرا که در حال حاضر به شکل گلخانه ای کشت می شوند و اصطلاحا میوه چهارفصل به حساب می آیند.پس وارد کننده هر زمانی که اراده کند می تواند این میوه ها را سفارش داده و به کشور وارد کند.»«دکتر حجت حقیقی»در پاسخ به این سوال که بازرسان سازمان تعزیرات در میادین میوه و تره بار چه واکنشی نسبت به خرید و فروش این نوع میوه های قاچاق دارند به نواقص قانون در این زمینه اشاره می کند:«ببینید به طور کلی ما تعداد انگشت شماری کالا داریم که در قانون برای آن ها تعیین تکلیف جدی شده است.یعنی اگر کسی به طور قاچاق اسلحه وارد کشور کنید حکم آن شخص از پیش معلوم شده است.اما توجه داشته باشید که واردات این میوه های لوکس که ارز زیادی بابت آن ها از کشور خارج می شود جزو این کالا ها نیستند.ما قانون به روز شده ای نداریم که با این نوع از قاچاق ها نوپدید مقابله ای داشته باشد.بازرس تعزیرات در نهایت می تواند وارد کننده را با مبلغی که آن هم زیاد نیست جریمه کند.این مبلغ در مقابل سودی که آن وارد کننده از این راه کسب می کند اصلا به حساب نمی آید.»
*** فروشگاه‌های شمال شهر مقصد میوه‌های لاکچری
مدیر بازار روز صادقیه از عدم تلفات این نوع میوه ها اطلاع دارد:«جا دارد به نکته مهمی اشاره شود.پیش از این تعداد انگشت شماری از فروشندها به سراغ این نوع میوه ها می آمدند.اما اکنون به وضوح شاهد افزایش تعداد این خریداران هستیم.چه اتفاقی افتاده است ؟مزه این میوه ها با ذائقه تهرانی ها جور درآمده است.تا جایی که ما می دانیم پاسخ این سوال خیر است .اتفاق دیگری در شرف رخ دادن است.این میوه ها در یخچال های لوکس ترین استخر های شمال شهر ،رستوران های لاکچری ،مهمانی های با هدف بازی گروهی و شرط بندی و البته عکس های اینستاگرامی دیده می شوند و تبدیل به یک خوراکی لوکس برای خودنمایی شده اند.این نوع میوه ها مانند میوه های معمولی که به طور فله ای در بازار روزها به فروش می رسند تلفاتی ندارند.فروشنده دقیق می داند که چه تعداد خریدار دارد و به طور دائم با وارد کنندگان در تماس است و همان میزانی که سفارش گرفته خرید می کند.اما نکته جالب توجه این است که تلفات این میوه ها در همان استخر ها و مهمانی ها و خانه های مجلل اتفاق می افتد.خیلی از همین خریداران با طعم ناشناخته این میوه ها کنار نمی آیند و بعد از این که عکس های شان را با بشقاب این میوه ها گرفتند آن ها را دور می ریزند.بار ها دیده شده که افرادی نیمی از این میوه ها را می خورند و نیم دیگر را دور ریز می کنند.یادمان باشد که تجمل گرایی بین افراد یک خانواده اتفاق نمی افتد .پس باید ابزاری این میان باشد که داشتن یک کالای ویژه را به رخ دیگران بکشاند و اکنون این فضا با استفاده از شبکه های مجازی به سادگی در دسترس است .اینستاگرام نقش محوری و عمده ای در معرفی و استفاده از میوه های لاکچری در کشورمان داشته است و این روند با این نوع تبلیغات در بین گروهی خاص در حال افزایش است.»
این طور که پیداست هر چه سرو شکل این میوه‌ها خاص‌تر و با رنگ‌های کمیاب‌تری باشد بلاگرها و گردانندگان مهمانی‌ها بیش از باقی میوه های استوایی طرفدارشان می‌شوند. دکتر حقیقی می‌گوید از بین خیل بسیار این میوه‌ها ۸ میوه بیشتر مورد پسند این افراد قرار گرفته است. استارفروت، پشن فروت، گرانا دیلا، دراگون، سیلالیس، رامبوتان، گوجی بری، گوآوا از پرفروش ترین میوه‌های استوایی هستند.
*** وقتی فقدان نظارت دردسر ساز می‌شود
نظام گمرک در کشورهای دیگر بسیار قوی‌تر عمل می‌کند و هر کالایی به راحتی نمی‌تواند وارد این کشورها شود.» دکتر حقیقی این را می‌گوید و به تبعات ورود کارشناسی نشده این کالاها اشاره می‌کند: «بسیاری از آفات کشاورزی از طریق همین میوه‌ها به کشور وارد می‌شود. این آفت‌ها با انسان همراه نمی‌شوند تا از کشوری به کشور دیگر بروند، بلکه با مواد غذایی خامی که از دیگر کشورها وارد می‌شوند خود را به نواحی مختلف می‌رسانند. «مگس مدیترانه‌ای» از آفاتی است که اکنون سراسر باغ‌های مرکبات شمال کشور را درگیر خود کرده است. این حشره نمی‌تواند هزاران کیلومتر پرواز کند. بومی کشور ما هم نیست و از طریق همین مواد غذایی خام به کشور وارد می‌شود و خسارت‌های زیادی به بار می‌آورد. برخی از میوه‌های استوایی وارداتی این قابلیت را دارند که تخم و انگل این آفات را با خود وارد کشور کنند. به همین دلیل ضروری است که در مورد واردات مواد غذایی خام از جمله این نوع از میوه‌ها نظارت دقیقی اعمال شود.»
*** بومی‌سازی میوه‌های استوایی
ایران را به عنوان کشوری چهارفصل با آب و هوای بسیار متنوع می‌شناسند. وجود اقلیم‌های گوناگون در میهن مان این قابلیت را برای کشاورزان ایجاد می‌کند که با توجه به شرایط آب و هوایی الگوی کشت متنوعی را تجربه کنند. دکتر حقیقی می‌گوید کشت برخی از میوه‌های استوایی که مورد توجه مردم قرار گرفته در منطقه سرباز سیستان و بلوچستان آغاز شده است و مسئولان برای جلوگیری از خروج ارز و همچنین شکسته شدن قیمت بالای این نوع محصولات باید از این دسته از کشاورزان حمایت کنند: «آووکادو و بلوبری از میوه‌های استوایی هستند که با دائقه ایرانی همخوانی بیشتری داشته اند. به همین دلیل برخی از کشاورزان در مناطقی که آب و هوایی مشابه با پاکستان و مناطق گرم و مرطوب حاره‌ای دارد شروع به کشت این میوه‌ها در فضای گلخانه‌ای کرده‌اند. با بومی سازی این میوه‌ها با یک تیر چند نشان می‌زنیم. نخست این که در این شرایط اقتصادی ارز از کشور خارج نمی‌شود.با صادر کردن این محصول به کشورهای همسایه می‌توانیم برای کشور ارز آوری کنیم. قیمت این میوه‌ها با تولید داخلی شکسته می‌شود و دیگر اقشار در صورت تمایل می‌توانند به آن ها دسترسی داشته باشند و از همه مهم‌تر این که برای هم میهنان خودمان فضای کار و اشتغال و درآمد ایجاد می‌کنیم. امیدواریم که مجموع این داده‌ها به عنوان مقدمه‌ای برای تحقیقات بیشتر در این زمینه در نظر گرفته شود و مسئولان نیز با ایجاد کارگروه‌های ویژه در این زمینه به سادگی از کنار این قابلیت‌ها گذر نکنند.»
انتهای پیام/
آخرین بروزرسانی سایت: 1400-12-18 19:40